Istotną różnicą między Prawosławnym a Zachodnim Bożym Narodzeniem jest oczywiście data: na Zachodzie święta odpowiadają kalendarzowi gregoriańskiemu (25 grudnia), a na Wschodzie kalendarzowi juliańskiemu, czyli 7 stycznia. Na tym różnice się jednak nie kończą - kultura i tradycje bożonarodzeniowe są również nieco inne. Na przykład, prawosławne święta charakteryzują tak unikalne zwyczaje, jak procesja Alilo w Gruzji czy też ceremonia Badnjak w Serbii. 

 

W tym artykule poznasz kilka wyjątkowych tradycji, które czynią Boże Narodzenie tak niezwykłym świętem dla rodzin i wspólnot.  Od pasterek po radosne kolędowanie, każdy kraj ma swój własny sposób na celebrowanie Bożego Narodzenia. Mieszkańcy Etiopii, Ukrainy, Grecji, Gruzji i wielu innych krajów świętują ten czas nie tylko jako wydarzenie religijne, ale także celebrują wspólne dziedzictwo kulturowe, które łączy ludzi. Niezależnie od tego, czy jesteś Au Pair, która obchodzi Prawosławne Boże Narodzenie, czy prawosławną Rodziną Goszczącą, mamy nadzieję, że chętnie podzielisz się swoimi tradycjami i spędzisz ten dzień w radosnym gronie. Pozwól nam zabrać Cię w podróż po prawosławnym świecie i odkryj, jak Boże Narodzenie jest świętowane w różnych miejscach na Ziemi. 

W Grecji, szczególnie w miastach znajdujących się nad morzem, bardzo popularne są procesje na łodzi. Łodzie dekorowane są świątecznymi lampkami i tradycyjnymi ozdobami, a następnie prezentowane w portach i nabrzeżach. Tradycja ta podkreśla morskie dziedzictwo kraju. Świętowaniu często towarzyszą muzyka, tańce i fajerwerki. 

Etiopia również przestrzega starożytnego kalendarza juliańskiego, więc Boże Narodzenie, znane jako Ganna, jest świętowane 7 stycznia. Uroczystości obejmują udział w nabożeństwach, procesjach i wspólnych posiłkach. Popularnym jest także granie w tradycyjne gry, takie jak forma hokeja zwana "genna".

 

W Syrii Chrześcijanie świętują Boże Narodzenie poprzez wyjątkową tradycję “Ma’rahat Al Eid” lub inaczej “Świąteczna Huśtawka”. Rodziny budują w swoich domach huśtawkę, a następnie każdy członek rodziny huśta się na niej, śpiewając tradycyjne bożonarodzeniowe pieśni. Jest to radosny i zabawny sposób celebracji tego wyjątkowego święta. 

W kulturze rosyjskiej istnieją zupełnie odmienne od zachodniego Świętego Mikołaja postacie, które są kojarzone z okresem Nowego Roku i Bożego Narodzenia - jest to Dziadek Mróz (Djed Maroz) i jego wnuczka Śnieżynka (Snjeguroćka). Dziadek Mróz przynosi prezenty dzieciom w wigilię Nowego Roku. Poza tym, Rosjanie pielęgnują także inne tradycje, takie jak śpiewanie kolęd, świąteczne uczty czy też dekorowanie jodeł. Co ciekawe, w Rosji Nowy Rok jest świętowany dużo huczniej niż Boże Narodzenie, które spędza się w małym rodzinnym gronie, odpoczywając od zabaw noworocznych. 

W Wigilię w Serbii obchodzi się ceremonię Badnjak. Członkowie rodziny zbierają gałęzie i kłody dębu, który symbolizuje drzewo, pod którym według wierzeń pasterze otrzymali wiadomość o narodzinach Jezusa. Badnjak jest następnie palony w domu rodzinnym, czemu towarzyszą modlitwy o zdrowie i pomyślność.

 

Z kolei w Gruzji ważną tradycją jest procesja Alilo. 7 stycznia ludzie maszerują w ulicznej procesji, przebrani za postacie z szopki (aniołowie, pasterze, Święta Rodzina), śpiewając przy tym kolędy i niosąc religijne symbole. Procesja kończy się mszą w kościele, podczas której uczestnicy wymieniają się słodyczami i życzeniami. 

W Bułgarii i Białorusi okres bożonarodzeniowy nazywa się Koleda lub Kaliada. W Bułgarii przebrani w wyszukane stroje mężczyźni (Kukeri) uczestniczą w procesjach, wykonując rytuały, które mają odstraszyć złe duchy i zapewnić szczęście w nadchodzącym roku. W Białorusi mieszkańcy wsi również zbierają się na wspólną procesję, podczas której śpiewają pieśni Kaliada i błogosławią domostwa. Kaliada obejmuje śpiew oraz ubieranie masek reprezentujących zwierzęta i mityczne postacie, co ma swoje korzenie w prasłowiańskiej kulturze. Ponadto, podczas uroczystości pali się ogniska, które są symbolami zwycięstwa światła nad ciemnością. Mieszkańcy podkreślają swoją gościnność, oferując poczęstunek i napoje uczestnikom procesji Kaliada. 

Ukraina słynie ze swoich świątecznych pieśni znanych jako Szczedriwki (noworoczne kolędy). Pieśni Szczedriwki są bardzo zróżnicowane: melodie i teksty różnią się w zależności od regionu, odzwierciedlając różnorodność kulturową kraju. Niektóre Szczedriwki są bardzo stare i przekazywane z pokolenia na pokolenie, podczas gdy inne mogą być bardziej współczesne. Najsłynniejsza z nich, znana jako "Szczedryk", zyskała międzynarodową popularność, gdy ukraiński kompozytor Mykola Leontovych zaadaptował ją do znanej świątecznej piosenki "Carol of the Bells".